Kompost do nawożenia
KategorieEkologia dla każdego

Jak zrobić kompost – oto najprostszy sposób, z którym poradzi sobie każdy

Niezależnie od pory roku w naszych domach i ogrodach tworzy się wiele odpadów roślinnych. Żeby zminimalizować ich ilość w odpadach komunalnych, warto podjąć decyzję o założeniu kompostownika. Ta decyzja nie tylko zminimalizuje nasze koszty wywozu odpadów, ale uzyskamy także nawóz, który znacząco pomoże ubogacać ziemię w cenne minerały. Postaramy się przybliżyć sposoby, jak zrobić kompost.

Czym jest kompost?

Kompost jest organicznym nawozem, wytwarzanym głównie z odpadów roślinnych. Powstaje w procesie kompostowania. Jest to zjawisko tlenowego rozpadu resztek roślinnych przez mikroorganizmy. W procesie nawożenia skutecznie wzbogaca on glebę w próchnicę i sprawia, że zdaje się pulchna i przewiewna. W odróżnieniu od obornika czy wszelkich nawozów mineralnych, przy nawożeniu gleby nie tworzy on zagrożenia dla środowiska lub przenawożenia.

Dlaczego warto zrobić kompostownik?

Posiadanie kompostownika jest w szczególności polecane podczas prowadzenia upraw amatorskich na działce lub ogrodzie. Jest on powszechnie stosowany w gospodarstwach ekologicznych. Jest doskonałym nawozem ekologicznym, który swobodnie możemy używać w ogrodzie. Zapach dobrze prowadzonego kompostownika jest specyficzny, choć słabo wyczuwalny, czym się zdecydowanie różni od obornika. Posiadanie kompostownika ograniczy także nasze zapotrzebowanie na torf. Dzięki temu oszczędzamy torfowiska, które są tak ważne z punktu widzenia ekologii.

Co kompostować?

Do kompostownika najczęściej wrzucamy odpadki roślinne i kuchenne. Jednakże przy tym są wyjątki. Do kompostu nie należy wrzucać skórek lub części od owoców, które są spryskane woskiem. Wosk posiada właściwości antybakteryjne, które mogą spowolnić lub uniemożliwić proces rozkładu przez bakterie. Także kategorycznie do kompostu nie wrzucamy odpadków pochodzenia mięsnego i nabiału. Zapach ich w kompostowniku może zwabić szczury lub inne gryzonie, pogorszy też ogólny zapach materiału w środku. Wśród wielu nieoczywistych rzeczy możliwych do wrzucenia do kompostownika możemy wymienić: kawę, herbatę, skorupki od jajek czy zioła. Możliwe jest także kompostowanie niezadrukowanego papieru, jednakże w niezbyt dużych ilościach. Wynika to z wybielaczy, którymi jest moczony papier w procesie produkcyjnym. W zwiększonych ilościach nie jest on obojętny dla środowiska.

Chwasty dzielimy na jednoroczne i wieloletnie. Chwasty jednoroczne możemy spokojnie wrzucać do reszty składników kompostu. Nie mogą być jednak one w fazie intensywnie rozwiniętych kwiatów. Chwast w takim stadium, mimo odcięcia od korzeni, pokarmu i wody, może wciąż próbować wydać nasiona. W przypadku gdyby mu się to udało, po rozłożeniu kompostu, zamiast żyznej gleby możemy mieć ponowny intensywny rozkwit chwastów. Z chwastami wieloletnimi należy postępować ostrożnie. Istnieje możliwość wrzucenia ich do kompostownika, jednakże tylko po starannym i mocnym wysuszeniu.

Co kompostować? Czego nie wrzucać do kompostownika?

Gałęzie możemy wrzucać do kompostownika, jednakże te, które tam trafią, powinny być mocno rozdrobnione. Wynika to z ich drętwienia, które spowalnia proces rozkładu. Problematyka zaczyna się dopiero przy liściach. Z powodu dużej zawartości garbników, liście niektórych gatunków rozkładają się wolniej od innych elementów kompostu. Zwłaszcza liście olchy, gruszy, dębu. Odwrotnie jest z liśćmi kasztanowca, lipy, jabłoni i im bliźniaczym, które mają zdecydowanie szybszy czas rozkładu z racji małej zawartości garbników. Sprawia to, że przy ich wymieszaniu finalnie możemy otrzymać niepełnowartościowy kompost. Identycznie sprawa wygląda przy mieszaniu ich z odpadkami drzew iglastych. Natomiast kolejnym problemem są choroby liści. Przed wrzuceniem do kompostownika warto sprawdzić, czy ewentualna choroba znajdująca się na liściach zanika w procesie kompostowania. Kłopotem są także wszelkie owady i szkodniki składające na liściach jaja. W kompostowniku owady posiadają jeszcze lepsze warunki bytowe niż w naturalnym środowisku. Brak kontroli może spowodować, że po użyciu kompostu będziemy mieli wysyp szkodnika w naszym ogrodzie.

Trawa jak najbardziej może trafić do kompostownika. Jej wyrwane z ziemią fragmenty muszą być w nim ulokowane darnią do dołu, a ziemią do góry. Sprawi to, że trawa wyschnie i nie będzie się rozwijała w kompostowniku. Trawa skoszona natomiast musi trafiać tam w cienkich warstwach. Stworzenie zbyt grubej warstwy trawy może spowodować rozpoczęcie procesu gnilnego. Najlepiej przekładać warstwy glebą lub innymi odpadkami kompostowymi. Możemy także przed włożeniem do kompostownika ją przesuszyć.

Kompost to drugie życie roślin

Proces kompostowania powinien trwać około roku, co sprawi, że większość odpadków roślinnych zamieni się na wysokiej klasy kompost. Na rynku są dostępne przyspieszacze i startery tworzenia kompostu. Dostępne są także specjalne odmiany grzybów, przyspieszające ten proces. Pomocnym może się okazać także wywar z rumianku. Należy zaparzyć kilka łyżek tego suszonego kwiatu w litrze wody i następnie ostudzić. Później po odcedzeniu wlewamy roztwór do kompostu. Zabieg można powtórzyć klika razu do roku. Wewnątrz kompostownika możemy też zasiedlić dżdżownice, które drążąc tunele, zapewniają jeszcze większy dostęp powietrza dla materiału i przyspieszą proces przemiany materii.

Kompostownik opróżniamy na początku wiosny. Podczas przekładania do miejsca jego przechowywania najlepiej dodatkowo go przerzucić przez sito. Odzieli to nawóz od jeszcze nie do końca przetworzonych elementów kompostu, które możesz ponownie wrzucić do reszty nieprzetworzonego materiału. Kompost najlepiej przechowywać w pryzmach pod materiałem. Zapewni to mu wilgotność.

Gotowy już kompost możemy swobodnie używać do nawożenia grządek, drzew, krzewów i innej roślinności. Przez to dajemy drugie życie roślinom, które w innym przypadku dokonałyby żywota na wysypisku.

Jak zrobić kompostownik?

Jak zrobić kompostownik?

Kompostownik będzie się różnił konstrukcją w zależności od wybranego sposobu kompostowania i miejsca prowadzenia kompostownika. W przypadku jednorazowego wysypu dużej ilości materii do przetworzenia możemy stworzyć kompostownik w ziemi. Do tego celu posłuży samodzielne stworzenie kompostownika w kształcie pryzmy. Wystarczy wykopać odpowiedni dół lub po prostu położyć materię roślinną, np. liście w zamierzonym miejscu i przysypać je ziemią lub wcześniej utworzonym kompostem. Warto pamiętać o wcześniejszym doprowadzeniu dobrego drenażu do zamieszonej kompostowni. W razie przesuszenia zawartości pryzmy, można ją swobodnie podlewać wodą. Następnie pozostanie nam jedyne czekać.

Jeżeli chcemy mieć stałe miejsce kompostowania różnej ilości materiału, warto zdecydować się na kompostownik. Dobry kompostownik powinien zapewnić dobre przewietrzanie warstw kompostowych, łatwe nawilżanie i odprowadzanie wilgoci z materiału oraz możliwość wyjmowania i dodawania zawartości. Najłatwiejszym sposobem na to będzie zakup gotowego kompostownika z tworzywa sztucznego. Jest on łatwodostępny w sklepach ogrodniczych i zapewnia wszystkie wcześniej opisane warunki. Dodatkowo umożliwia stałą izolację, co znacząco przyspiesza uzyskanie kompostu.

Jeżeli propozycje wykonane z tworzyw sztucznych nam nie odpowiadają, możemy wykonać kompostownik samodzielnie. Najprostszą jego konstrukcję wykonuje się z zaimpregnowanych desek o grubości ok. 7 cm. Najpierw należy wkopać w ziemię 4 elementy narożne, do których w miarę zapełnienia na przemian będziemy dokładać belki poziome. Niestety po zakończeniu procesu kompostowania musimy odbudować taką konstrukcję na nowo.

By wykonać trwalszą konstrukcję, możemy pozbijać deski gwoździami. Należy jednak pamiętać o zachowaniu miejsc w konstrukcji, gdzie możemy dodać odpadki i wyjąć kompost.

Podsumowanie

Dzięki zastosowaniu odpowiednich metod, kompostowanie jest dzisiaj szybsze i łatwiejsze niż kiedykolwiek. Do tego proces jest coraz wygodniejszy i wydajniejszy. Już samo utworzenie kompostownika i regularne zasypywanie go odpowiednimi odpadami, uwolni cię od wyrzucania znaczącej ilości produkowanych odpadów BIO. Dodatkowo poprzez stworzenie najlepszego możliwego naturalnego nawozu, uratujesz roślinność twojego domu, ogrodu czy działki.