Ekologiczne podejście do życia to coś, co powinno towarzyszyć dzieciom od najmłodszych lat. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że to właśnie przyszłe pokolenia będą się mierzyć z największymi konsekwencjami katastrofy ekologicznej. Wychowywanie dzieci na wrażliwych na krzywdę natury to krok w stronę tworzenia świadomego, odpowiedzialnego za środowisko, społeczeństwa. Ekologia dla dzieci to także szereg dodatkowych korzyści takich jak: łatwość w rozumieniu procesów zachodzących w przyrodzie czy wrażliwość na krzywdę innych zwierząt. Jednak wyjaśnianie małemu dziecku, czym jest ekologia i dlaczego jest tak ważna, nie jest proste. Oto jak wprowadzić ten temat i w jakie proekologiczne czynności włączać małe dzieci.
Jak wytłumaczyć dziecku co to jest ekologia?
Dzieci nie rozumieją abstrakcyjnych pojęć, tłumaczonych za pomocą złożonych formułek. Jak więc odpowiedzieć dziecku, czym jest ekologia? Na początek najłatwiej jest konfrontować dziecko z naturą i w takim otoczeniu tłumaczyć mu, w jaki sposób każde życie na Ziemi jest ze sobą powiązane. Zdecydowanie szybciej zrozumie, że usunięcie każdego gatunku ze środowiska i każda zmiana pogody, będzie miała wpływ na inne gatunki, jeśli np. zobaczy ślimaka wychodzącego po deszczu czy jedzącego liść. U najmłodszych najłatwiej odwołać się do wrażliwości i etycznych aspektów dbania o środowisko. U starszych dzieci można poruszać bardziej złożone aspekty, włączając w to elementy ekonomiczne ekologii. Dzieci nie powinno się straszyć zmianami klimatycznymi, a jedynie zachęcać i pokazywać dobro, jakie niosą za sobą ekologiczne wybory.
Dlaczego nauka ekologii od najmłodszych lat jest ważna?
Ekologia dla dzieci to szansa na lepsze zrozumienie przyrody nas otaczającej i miejsca człowieka w świecie. Dzieci wychowywane w duchu ekologii wyrastają na świadomych konsumentów i odpowiedzialnych obywateli. To osoby, które widzą swój wpływ na środowisko i wierzą, że ich wybory mają znaczenie. Jednocześnie takie dzieci mają lepiej rozwiniętą empatię i potrafią zrozumieć potrzeby zwierząt i roślin i właściwie o nie zadbać.
Jednak, co najważniejsze, dla dziecka otoczonego proekologiczną postawą od najmłodszych lat, wszystkie te zachowania są naturalne. A to oznacza, że jest duża szansa, że zostaną z nim na zawsze.
Ekologia w codziennym życiu dzieci i kontakt z naturą
Ekologia dla najmłodszych powinna opierać się przede wszystkim na kontakcie z naturą. Dzieci, które dużo czasu spędzają w lasach, na łąkach czy gdziekolwiek, gdzie mają kontakt z przyrodą, czują się z nią bardziej związane, a tym samym mają większą motywację, by o nią dbać. Co więcej, codzienny kontakt z naturą powinien być świadomy. To oznacza, że uważne podchodzenie do każdego drzewa czy owada, nauczy dziecko więcej o ekologii niż bezrefleksyjne przejażdżki po parku.
Ekologia powinna być obecna w życiu dziecka od najmłodszych lat, ponieważ dzieci uczą się poprzez naśladowanie. Jeśli więc rodzice oszczędzają wodę, energię i segregują śmieci – dzieci będą to powtarzać, nawet jeśli jeszcze nie do końca są w stanie pojąć, dlaczego tak się robi.
Nauka ekologii dla dzieci – proekologiczne czynności
Pierwsze czynności, jakie dzieci mogą wykonywać, a jakie są elementem ekologicznej edukacji, to przede wszystkim segregacja śmieci. Nawet przedszkolak może nauczyć się reguł dotyczących klasyfikacji odpadów. Warto także uczyć dziecko oszczędnej postawy. Gaszenie światła, kiedy nie ma cię w pokoju czy zakręcanie wody na czas mycia zębów to proste elementy, które także można wprowadzać od pierwszych lat życia. Starsze dzieci warto zainteresować długością rozkładu poszczególnych surowców i np. zachęcać do wybierania zabawek drewnianych zamiast plastikowych.
Warto również uczyć dzieci, że kupowanie rzeczy z drugiej ręki to nie wstyd, a przejaw dbania o środowisko. Tak samo, jak korzystanie z przedmiotów wielokrotnego użytku. Nie należy także zapominać o żywieniowych aspektach ekologii i tym samym zachęcać dzieci do jedzenia warzyw, zamiast zjadania produktów odzwierzęcych.
Podsumowanie
Nauka o ekologii to proces, który rozpoczyna się już od maleńkości. Ekologia dla przedszkolaka może być już całkiem zrozumiałym, stałym elementem życia. Ważne jest jednak, by ekologiczne działania podejmować wspólnie z dzieckiem i by dostosowywać trudność zagadnień do jego wieku.
